Serendipity – allow chance

Now that R&D departments within the food industry are often controlled by numbers, targets or KPIs, the so-called spreadsheet management, I like to advocate serendipity. This term, derived from the English ‘serendipity’, stands for discovering or inventing something you were not looking for. It is often explained as a happy coincidence, but I see it mainly as recognizing business opportunities that are off the beaten track.

Read more (in Dutch)

Wat kunnen we verzinnen?

Om mijn fascinatie voor serendipiteit uit te leggen, gebruik ik vaak een voorbeeld van kruisbestuiving uit mijn tijd bij Friesland Foods Kievit. Als Export Manager met een technologische achtergrond kwam ik terecht in een kweekvijver voor innovatie. Door technologie gedreven, werden we voortdurend uitgedaagd om ‘met iets nieuws te komen’.

Tijdens een doodstille beurs in Brussel, waar standhouders door gebrek aan bezoekers elkaar opzochten, kwamen mijn toenmalige collega Rick Kirpestein en ik ‘toevallig’ in gesprek met Lipid Nutrition. Zij wilden dolgraag visolie leveren voor kindervoeding, maar de snelle oxidatie van de olie was een probleem. Dus bedachten we visolie in poedervorm, want bij Kievit konden we in principe alles drogen. Deze toevallige ontmoeting zou Kievit uiteindelijk tot wereldleider in geëncapsuleerde visolie voor kindervoeding maken.

Uit je comfortzone

Uit serendipiteit zijn prachtige innovaties voortgekomen, sommige zelfs baanbrekend, zoals de ontdekking van röntgenstraling en van penicilline. De omschrijving van het begrip serendipiteit als ‘gelukkig toeval’ doet vermoeden, dat een afwachtende houding gewenst is. Niets is minder waar. Je kan serendipiteit niet plannen, maar wel organiseren. Het begint met een dynamisch samenspel van mensen uit verschillende disciplines en met uiteenlopende talenten. Ze mogen verschillen in competenties en ervaring, maar ze moeten één ding gemeen hebben: ze voelen zich op hun gemak als ze uit hun comfortzone gehaald worden.

Het managen van serendipiteit klinkt als een contradictio in terminis, maar is wel degelijk mogelijk. Er zijn twee belangrijke verschillen met de veelgebruikte innovatiefunnel. Ten eerste worden innovaties niet gestroomlijnd en afgerekend via een methodisch model, ze zijn de resultanten van incrementele experimenten die door de organisatie gefaciliteerd worden. Dat betekent dat er tijd en lab of pilot plant capaciteit vrijgemaakt wordt om te experimenteren. Qua managementstijl ligt de nadruk op het faciliteren van ‘out of the box’ processen in plaats van het forceren van resultaten.

De wind kan je niet veranderen, de zeilen zet je zelf

Een tweede verschil met de genoemde innovatiefunnel is de mate van zekerheid die gezocht of zelfs geëist wordt. Serendipiteit betekent risico’s nemen, durven investeren in bijvangst, bewust koers zetten naar blue oceans, zonder meteen het roer 180 graden om te gooien. Systematisch innoveren en serendipiteit sluiten elkaar niet uit, ze zijn complementair en versterken elkaar zelfs.

Innovatie neemt een vlucht

Als je toeval een kans wilt geven, moet je je open durven stellen voor onverwachte samenwerkingen. Daarom geloof ik in een business network als het IFFI. In wisselende formatie, voortdurend aangepast aan nieuwe inzichten, bereik je samen ongekende hoogtes en bijzondere vormen. Net als een zwerm spreeuwen.

This column was published in EVMI #4, June 2020

Dirk Balfoort,
Eigenaar Lefka O’Life